فساد همچنان در افغانستان بیداد می کند
سومالی، کره شمالی و سودان، سه کشوری هستند که در این فهرست پیش از افغانستان قرار دارند.
دولت افغانستان در چهارده سال گذشته تلاش‌های زیادی برای مبارزه با فساد اداری در این کشور کرده و نهادهای متعددی نیز با هدف از بین بردن فساد اداری، چه در چارچوب دولت افغانستان و چه به صورت مستقل تشکیل شده‌اند.
مبارزه با فساد از اصلی‌ترین وعده‌های رهبران حکومت وحدت ملی نیز بود. با این همه فساد اداری در این کشور نه‌تنها از بین نرفته بلکه به باور بسیاری با گذشت هر روز ریشه‌دارتر و گسترده‌تر هم می‌شود.
اما به تازگی یک نهاد مدنی در کابل، خط تلفنی به نام 'افشاگر' به راه انداخته که قرار است شکایت‌های مردمی در مورد وجود فساد اداری در اداره‌های دولتی این کشور را جمع‌آوری کند.
مرکز دیدبان شفافیت افغانستان که این خط تلفن را ایجاد کرده، می‌گوید که تنها شش ماه از عمر 'افشاگر' می‌گذرد با آن هم در همین مدت کم، بیشتر از ۶ هزار شکایت از طریق این خط تلفن ثبت شده است.
خان زمان امرخیل، رئیس این نهاد می‌گوید با آنکه مردم هنوز با این شماره آشنا نیستند اما آنها ۶۵۰۰ شکایت از وجود فساد، قانون‌شکنی و فرار از کار در اداره‌های دولتی سراسر این کشور دریافت کرده‌اند.
به گفته آقای امرخیل، بررسی این شکایت‌ها نشان می‌دهد که هیچ اداره یا نهاد دولتی در افغانستان نیست که در آن فساد اداری یا قانون‌شکنی وجود نداشته باشد.
شکایت‌ها بیشتر از شهرهای بزرگ افغانستان به این نهاد رسیده و اداره ترافیک (راهنمایی و رانندگی) و نهادهای قضایی بیشترین مورد شکایت از فساد اداری و قانون‌شکنی را از آن خود کرده‌اند.
مرکز خدمات تلفنی این نهاد یک اتاقک کوچک عایق‌شده در برابر صدا و یک دستگاه کامپیوتر است.
عاصف علی خیل، کارمند مرکز دیدبان شفافیت افغانستان مسئول پاسخگویی به تلفن‌ها و ثبت شکایت‌ها است. او روزانه دست کم ۳۰ شکایت را از کابل و ولایت‌های دیگر افغانستان ثبت می‌کند.
عاصف می‌گوید که حتی از ولایت‌های دورافتاده‌ای مانند نورستان هم مردم تماس می‌گیرند و از وجود فساد در اداره‌های محلی شکایت می‌کنند.
هرچند این نهاد صلاحیت رسیدگی به شکایت‌های ثبت‌شده را ندارد اما بر اساس توافقی که با حکومت افغانستان دارد، می‌تواند این شکایت‌ها را به صورت مستقیم در اختیار رئیس جمهوری این کشور قرار دهد.
یکی از کسانی که با شماره 'افشاگر' تماس گرفته، مردی از ولایت کنر در شرق افغانستان است.
او ادعا می‌کند که در جریان مناقصه برای ساخت ۲۶ مکتب (مدرسه) در ولایت نورستان برنده شده اما وزارت معارف (آموزش و پرورش) این کشور قرارداد مذکور را به فرد دیگری داده است.
او می‌گوید هم به وزیر معارف شکایت کرده و هم به کمیسیون رسیدگی به شکایت‌های وزارت معارف نامه نوشته است اما جوابی نگرفته و حالا امیدوار است تا از طریق این خط تلفن، شکایتش به گوش رئیس جمهوری برسد.
پیش از این وزارت داخله (کشور) افغانستان هم خط تلفن ویژه‌ای را برای رسیدگی به شکایت‌های مردم از پلیس این کشور راه‌اندازی کرده است.
صدیق صدیقی، سخنگوی این وزارت، شماره ۱۱۹ را مکانیزم بسیار قوی برای مبارزه با فساد در پلیس افغانستان می‌داند و می‌گوید که وزارت داخله این کشور از هر راه‌کار دیگری که به مبارزه با فساد اداری کمک کند، استقبال می‌کند.
مسئولان مرکز دیدبان شفافیت افغانستان امیدوارند که به کمک 'افشاگر' بتوانند مردم این کشور را تشویق کنند تا در کنار دیگر نهادهای مسئول، نقش پررنگ‌تر و موثرتری در مبارزه با فساد گسترده اداری بازی کنند.